Bij veel uitvaarten worden vóór of tijdens de afscheidsdienst foto’s getoond. Zoveel mooie en grappige momenten uit iemands leven komen voorbij. Alleen, of samen met de mensen die bij hem of haar horen. In de week voorafgaande aan de uitvaart merk ik dat het uitzoeken van deze foto’s al zó bijzonder is voor de familie. Herinneringen komen boven en worden gedeeld.

Ik loop over de begraafplaats in de plaats waar ik ben geboren en opgegroeid. Waar mijn vader in het najaar is begraven. Binnenkort is zijn geboortedag en deze week is het grafmonument geplaatst. Samen met mijn moeder ga ik naar zijn graf om hiernaar te kijken. Het is een grote begraafplaats, het eerste gedeelte is al erg oud.

Mevrouw was vanuit het ziekenhuis naar huis gebracht. Het was haar wens om thuis te sterven. Haar man, dochter en schoonzoon waren bij haar, vergezeld door één van haar dochters katten. Een siamees, die bij mevrouw en meneer ‘kat’ aan huis was en genoot van de liefdevolle aandacht (en brokjes) die ze van mevrouw kreeg. De poes voelde aan dat er iets “niet goed” was.

Aan het einde van het jaar gaan mijn gedachten terug naar alles wat er is gebeurd. Ik denk aan alle families die ik mocht begeleiden. Het deed iets met me en dat is maar goed ook. Verdriet om een vader, moeder, broer, zus, kindje. Soms leek het verdriet té groot om te dragen.

We zitten te waken bij mijn vader. Na maandenlange zorg omdat hij na Covid niet opknapte maar steeds verder achteruit ging, hebben we een paar uur geleden gehoord dat er een longtumor is ontdekt. Opeens wordt ons veel duidelijk. Mijn vader, die zó zijn best deed om te revalideren omdat hij bij de bruiloft van onze zoon aanwezig wilde zijn. Het 60-jarig huwelijksjubileum dat ook in het verschiet lag.

Terwijl ik de kist heel langzaam een stukje laat dalen in het graf, schiet de graflift los en daalt de kist heel snel in het graf. Direct draai ik de knop om en kan ik voorkomen dat de kist hard op de bodem van het graf terecht komt. “Ik dacht dat het misschien een nieuwe methode was” zei de zoon na afloop tegen mij. “Het was lang geleden dat ik een begrafenis meemaakte dus misschien was dit wel hoe het tegenwoordig wordt gedaan”. Een kleindochter vulde aan: “Ja, u bleef zo rustig dat ik dacht dat het misschien wel zo hoorde”.

De afgelopen twee jaar was onze wereld klein. Onze sociale contacten waren heel beperkt en veel activiteiten en bijeenkomsten vielen weg. Nu “mag” alles weer en keren we terug naar “normaal”.   De afgelopen jaren heb ik natuurlijk veel gesproken met mensen in rouw en wat de corona-tijd met hen deed. Je zou denken dat nu alles weer normaal wordt en alles weer lijkt te worden zoals vanouds, dit een opluchting is voor iedereen.

“Om wie jij bent, zijn wij hier samen. Rondom jou staan we stil bij wie jij voor ons geworden bent, Noemen we je naam; zo word jij door ons gekend” .

Dat vragen mijn collega en ik soms aan elkaar. We hebben een prachtig beroep en doen dit met hart en ziel. En wat is het belangrijk en ontzettend fijn om ook een “praatpaal” te kunnen zijn voor elkaar. Begrijp me goed; ik ben niet zielig en hoef zeker geen medelijden. Maar soms is ons werk zwaar en heel verdrietig.

In één week had ik een aantal gesprekken die in mijn hoofd bleven “hangen”. Ik sprak met drie mensen die een verlies hadden geleden. Twee al wat langer geleden, de ander nog maar heel kort geleden. Een verlies aan de dood óf een verlies aan het leven. Ze vertelden mij hoe het met hun ging, hoe ze na dit verlies het leven weer proberen vorm te geven.