En nu? Onverwachte gebeurtenissen bij een uitvaart
Terwijl ik de kist heel langzaam een stukje laat dalen in het graf, schiet de graflift los en daalt de kist heel snel in het graf. Direct draai ik de knop om en kan ik voorkomen dat de kist hard op de bodem van het graf terecht komt.
“Ik dacht dat het misschien een nieuwe methode was” zei de zoon na afloop tegen mij. “Het was lang geleden dat ik een begrafenis meemaakte dus misschien was dit wel hoe het tegenwoordig wordt gedaan”.
Een kleindochter vulde aan: “Ja, u bleef zo rustig dat ik dacht dat het misschien wel zo hoorde”.
Ik moest lachen; want dit was zéker niet het geval! Maar ik was dankbaar dat ik het goed had kunnen oplossen.
Bij het verzorgen van een uitvaart – en zéker op de dag van het afscheid zelf – werken wij met veel mensen samen. De chauffeur van de rouwauto, de mensen in de kerk of de locatie waar het afscheid wordt gehouden, degene die de klok moet luiden, de organist, de begraafplaatsmedewerkers. Het is teamwork; met elkaar doen we ons uiterste best om een mooi en waardig afscheid vorm te geven.
Maar overal waar mensen werken, kunnen ook dingen verkeerd gaan.
En ook de techniek kan ons in de steek laten op een cruciaal moment.
De afgelopen jaren hebben wij dit soort situaties meegemaakt, ik zal wat voorbeelden geven.
Een orgel dat tijdens de dienst kapot gaat, waarna de koster de rest van de dienst in de orgelkast twee touwtjes vast heeft gehouden.
Een te kleine graflift op het graf, waardoor de kist niet kon dalen in het graf.
Een organist die zich heeft vergist in de tijd en zich naar de kerk haastte nadat ik hem had gebeld.
Iemand die flauwvalt tijdens de afscheidsdienst.
Een knopje van de kist dat afbreekt, 5 minuten voordat de dienst moet beginnen.
Een zoon die door alle emoties tijdens het binnendragen van moeder niet hoort dat ze moeten omdraaien en achteruit het podium oploopt. De andere dragers konden niet anders dan volgen.
Een koster die de geluidsinstallatie uitzet en al buiten loopt terwijl ik nog mededelingen moet doen in de kerk.
Een schraag (waarop we de kist moeten plaatsen in de kerk) die wordt omgestoten en in stukken breekt.
Op ál deze momenten gaat het erom hoe ik en mijn collega op dat moment reageren.
Het is van groot belang dat ik géén onrust overbreng op de familie en andere aanwezigen.
Zij moeten vertrouwen hebben én houden in mij en weten dat ik ervoor zorg dat alles goed verloopt. En natuurlijk kan ik bepaalde dingen niet voorkomen. Die gebeuren en daar schrik ik ook van. Direct schiet dan door mij heen: “En nu?”. Want het allerbelangrijkste is óf en hoe het kan worden opgelost. Door dit rustig te doen en niet in de paniekstand te schieten, blijft ook de familie rustig. En terplekke bedenk ik hoe ik dit kan oplossen of hoe ik hiermee kan omgaan.
Na de uitvaart kunnen de familieleden er soms ook nog wel om lachen.
“Als mijn vader dit geweten had, dan had hij er heel erg om gelachen” zeiden kinderen later eens. Gelukkig hebben zij niets meegekregen van mijn schrik op dat moment. En verhinderde het hen niet om goed terug te kunnen kijken op het afscheid!
(foto: Uitvaart in scène, T. Oosterom)
